1.1 ทฤษฎีของกลุ่มที่เน้นการฝึกจิตหรือสมอง ( Mental Discipline)
นักคิดกลุ่มนี้มีความเชื่อว่า จิตหรือสมองหรือสติปัญญา (mind) สามารถให้พัฒนาให้ปราดเปรื่องได้โดยการฝึก นักคิดกลุ่มนี้มีแนวคิดแยกออกเป็น 2 กลุ่มย่อย คือ
1.1.1 กลุ่มที่เชื่อในพระเจ้า นักคิดที่สำคัญของกลุ่มนี้ คือ เซนต์ออกุสติน(St.Augustine) จอห์น คาลวิน(John Calvin) และคริสเตียนโวล์ฟ(Christian Wolff) นักคิดกลุ่มนี้มีความเชื่อ ดังนี้
ก. ความเชื่อเกี่ยวกับการเรียนรู้
1.มนุษย์เกิดมาพร้อมกับความชั่ว
2.มนุษย์พร้อมที่จะทำความชั่วหากไม่ได้รับการสั่งสอนอบรม
3.สมองของมนุษย์นั่นแบ่งออกเป็นส่วนๆ
4.การฝึกสมองหรือฝึกระเบียบวินัยของจิตเป็นสิ่งจำเป็น
5.การฝึกฝนสมองให้รู้จักคิด
ข.หลักการจัดการศึกษาการสอน
1.การฝึกสมองหรือการฝึกระเบียบของจิตอย่างเข้มงวด
2.การฝึกจิตจะต้องทำอย่างเข้มงวด
3.การจัดให้ผู้เรียนได้เรียนเนื้อหาวิชาที่ยาก
4.การจัดให้ผู้เรียนได้ศึกษาคัมภีร์ไบเบิลและยึดถือในพระเจ้า
1.1.2 ทฤษฎีของกลุ่มที่เชื่อในความมีเหตุผลของมนุษย์ นักคิดคนสำคัญในกลุ่มนี้คือ พลาโต(Plato)และอริสโตเติล(Aristotle)
ก. ความเชื่อเกี่ยวกับการเรียนรู้
1.พัฒนาการในเร่องต่างๆ
2.มนุษย์เกิดมามีลักษณะไม่ดีไม่เลว
3.มนุษย์เป็นผู้ที่มีเหตุผลพร้อมที่จะพัฒนาตนเอง
4.มนุษย์มีความรู้ติดตัวมาตั้งแต่เกิด
ข.หลักการจัดการศึกษาการสอน
1.การพัฒนาให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้
2.การพัฒนาให้ผู้เรียนไม่จำเป็นต้องใช้การบังคับ
3.การใชวิธีสอนแบบโสเครตีส
4.การใชวิธีสอนแบบบรรยาย
1.2 ทฤษฎีของกลุ่มที่เน้นการพัฒนาไปตามธรรมชาติ (Natural Unfoldment)
นักคิดคนสำคัญในกลุ่มนี้คือ รุสโซ(Rousseau) ฟรอเบล(Froebel)และเพสตาลอสซี(Pestalozzi) นักคิดกลุ่มนี้มีความเชื่อ ดังนี้
ก. ความเชื่อเกี่ยวกับการเรียนรู้
1.มนุษย์เกิดมาพร้อมกับความดี
2.ธรรมชาติของมนุษย์มีการกระตือรือร้น
3.รุสโซมีความเชื่อว่าเด็กไม่ใช่ผู้ใหญ่ตัวเล็กๆ
4.รุสโซมีความเชื่อว่าธรรมชาติคือแหล่งความรู้สำคัญ
5.เพสตาลอสซี มีความเชื่อว่า คนมีธรรมชาติปนกัน 3 ลักษณะ คือ คนสัตว์ คนสังคม และคนธรรม
6.เพสตาลอสซี เชื่อว่าการใช้ของจริงเป็นสื่อในการสอนจะช่วยให้เด็กเรียนรู้ได้ดี
7.ฟรอเบล เชื่อว่า ควรจะให้การศึกษาชั้นอนุบาลแก่เด็กเล็ก อายุ 3-5 ขวบ
8.ฟรอเบล เชื่อว่าการเล่นเป็นการเรียนรู้ที่สำคัญของเด็ก
ข.หลักการจัดการศึกษาการสอน
1.การจัดประสบการณ์เรียนรู้ให้แก่เด็กจะต้องมีความแตกต่างไปจากการจัดให้ผู้ใหญ่
2.การจัดการศึกษาให้แก่เด็กควรยึดเด็กเป็นศูนย์กลาง
3.การจัดให้เด็กได้เรียนรู้จากธรรมชาติ
4.การจัดประสบการณ์เรียนรู้ให้แก่เด็กจะต้องคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคลและความพร้อมของเด็ก
1.3 ทฤษฎีของกลุ่มที่เน้นการรับรู้และการเชื่อมโยงความคิด ( Apperception หรือ Herbartianism )
นักคิดคนสำคัญในกลุ่มนี้คือ จอห์น ล็อค (John Locke) วิลเฮล์ม วุนด์(Wilhelm Wundt) ทิชเชเนอร์(Titchener) และแฮร์บาร์ต(Herbart) ซึ่งมีความเชื่อดังนี้
ก. ความเชื่อเกี่ยวกับการเรียนรู้
1.มนุษย์เกิดมาไม่มีทั้งความดีความเลวในตัวเอง
2.จอห์น ล็อค เชื่อว่าคนเราเกิดมาพร้อมกับจิตหรรือสมองที่ว่างเปล่า
3.วุนด์เชื่อว่าจิตมีองค์ประกอบ 2 ส่วน คือการสัมผัสทั้ง 5 และการรู้สึก
4.ทิชเชเนอร์มีความเห็นเช่นเดียวกับวุนด์ แต่ได้เพิ่มส่วนประกอบของจิตอีก 1 ส่วน
5.แฮร์บาร์ต เชื่อว่า การเรียนรู้มี 3 ระดับ
6.แฮร์บาร์ต เชื่อว่าการสอนควรเริ่มจากการทบทวนความรู้เดิม
ข.หลักการจัดการศึกษาการสอน
1.การจัดให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ผ่านทางประสาทสัมผัสทั้ง 5 เป็นสิ่งจำเป็น
2.การช่ยให้ผ้เรียนสร้างความสัมพันธ์ระหว่างความรู้เดิมกับความรู้ใหม่จะช่วยให้ผู้เรียนเกิดความเข้าใจได้อย่างดี
3.การสอนโดยดำเนินการตาม 5 ขั้นตอนของแฮร์บาร์ต จะช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้ดีและรวดเร็ว
เอกสารอ้างอิง ทิศนา แขมมณี. 2554. ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เอกสารอ้างอิง ทิศนา แขมมณี. 2554. ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
